Al twintig jaar zorgt Jan-Willem Smit dat Nederland een klein beetje schoon blijft. Dat doet hij met een Mercedes Actros Gigaspace met vacuümtank. Fris uit de wasstraat staat de Mercedes Benz 1845 van Olthuis te stralen in de zon. Ondanks dat hij helemaal schoon is, hangt er toch een apart luchtje rond de combinatie. Het heeft het meeste weg van een snackbar zonder afzuiging.
Jan-Willem Smit (40) verontschuldigt zich voor de geur. Waarschijnlijk zijn dat de vetten in de trailer. Ik ruik het na al die jaren bijna niet meer." In de ruime Actros-cabine is er niets meer van te merken. Jan-Willem zet de automatische versnellingsbak in drive en vanuit Veghel gaan we naar het zuiden. Daar moeten we op meerdere adressen een vetafscheider leegpompen, legt hij de plannen voor de komende middag uit.
Via de A50 en de ring van Eindhoven rijden we over de A2 Limburg in. Onderweg vertelt Jan-Willem over zijn combinatie en de bijbehorende lading. Wij halen oud frituurvet en andere afgewerkte vetten op bij klanten. Er worden nieuwe grondstoffen van gemaakt, zoals biodiesel en biogas", legt hij uit. De vetten mogen niet het riool in komen en worden daarom met behulp van een vetafscheider uit het vuile water gehaald. Wat rest, is een mengsel van vetten en water. Dat geurige soepje zuigt Jan-Willem in zijn 34 kubieke meter grote tanktrailer.
Zonder veel oponthoud bereiken we een fabriek van dierenvoeding. Ook hier blijven aan het einde van het productieproces vetten over. Jan-Willem weet waar hij moet zijn. Als we ons hebben aangemeld, kunnen we doorrijden naar de achterkant van de fabriek. "Op veel adressen kom ik al jaren en weet precies waar ik moet zijn", zegt Jan-Willem.
"Hier kan ik, als ik de trailer goed parkeer, de eerste drie putten leeg zuigen zonder de boel te verplaatsen. Door de trailer één keer te verzetten, kan ik dan bij de laatste." Achteruit rijdt hij het terrein op. Door een camera achterop de trailer kan hij in de gaten houden wanneer de oplegger precies bij het deksel van de put staat. "Een handig hulpmiddel waarmee ik hem in een keer goed kan zetten en wat me veel gesleep met extra slangen scheelt". Hier zitten drie deksels van de ondergrondse tank, toont het scherm op het dashboard. Als we goed staan, pakt hij een slang uit de bak boven de trailerassen en bevestigt die achteraan de trailer. Nadat hij het deksel van de vetafscheider heeft geopend, gooit hij daar het andere eind van de slang in en kijkt hoe vol de put zit. Goedkeurend loopt hij terug naar de Actros en zet met behulp van een paneel achter de cabine de vacuümpomp aan. De imposante machine achter de cabine kan met een waterpomp de tank vacuüm zuigen. Hij wordt aangedreven door een PTO aan de motor van de Actros . "Slechts een kwart van het water in het reservoir is nodig voor de pomp. De rest gebruik ik om alles schoon te houden. Maar dat zie je zo wel", legt Jan-Willem uit.
Via de slang in de put wordt het vet opgezogen. Intussen pakt hij zijn hogedrukspuit erbij. Achterop het chassis zit een haspel met zo'n 60 meter slang. Als de put bijna leeg is, spuit hij het laatste vet van de bodem van de vetafscheider los. Het is naar spul dat ook aan de binnen- en buitenkant van de slang blijft plakken, maar met de hogedrukspuit houdt Jan-Willen alles keurig schoon. "We zorgen er ook voor dat de opslagtanks netjes schoon blijven en door de slangen schoon te houden, blijft ook het terrein netjes." Het tafereel herhaalt zich nog twee keer waarna Jan-Willem de auto verzet om de tweede serie tanks leeg te zuigen. Als alles klaar is, maakt hij nog een weegbonnetje en vult de nodige administratieve formulieren in. "Dat is de laatste jaren wel een stuk meer geworden bij het vervoer van afval", verzucht Jan-Willem.
"Op heel wat adressen kom ik al jaren en weet precies waar ik moet zijn"
Jan-Willem Smit
Als we later langs het kanaal van Weert naar Helmond rijden, vertelt Jan-Willem over zijn bijna een jaar oude Mercedes Actros. "Bij de introductie vond ik het een mooi model, met die grote cabine. Toen ze vroegen wat voor nieuwe auto ik wilde, heb ik om deze Actros gevraagd. Na drie keer een Volvo wilde ik wat wel eens iets anders. Natuurlijk is het eerst even wennen, maar ik heb er nu 110.000 kilometer mee gereden en vind het een fijne auto." Dat hij het naar zijn zin heeft bij Olthuis, blijkt eruit dat hij er al twintig jaar werkt. "Toen ik MTS Elektrotechniek deed, wist ik al dat ik op de vrachtwagen wilde gaan rijden. Na het behalen van mijn rijbewijzen ben ik bij Olthuis op een zuigwagen begonnen. Een oude Mercedes Powerliner." Daarmee reed Jan-Willen door heel het land, want elke snackbar en iedere Chinees moet ook van zijn gebruikte vet af. Met zijn zuigwagen kwam hij op de gekste plekken, van hartje Amsterdam tot diep in de provincie maar altijd met acht tot twaalf adressen per dag. "Na die zuigwagen kwam er een zuigwagen met aanhanger en daarna waren het twee trekkeropleggercombinaties. Alle drie Volvo's. Nu heb ik veel minder adressen en rijd ik veel meer." Jan-Willem vindt het fijn om bij het familiebedrijf te werken: de lijnen zijn kort en er is ruimte voor eigen inbreng. Het wagenpark is inmiddels uitgegroeid tot 35 trucks. Vier ervan zijn vergelijkbare trailercombinaties en de rest bestaat uit zuigwagens en bakwagens in alle soorten en maten.
We zijn intussen bij een vleeswarenfabriek gekomen. Als het hek geopend is, kunnen we naar binnen. Jan-Willem stuurt behendig de trailer achteruit het pad op. Behalve twee putten moet hij ook een bak leegzuigen. Uit een kist met allerlei koppelingen vist hij de goeie. Zodra de pomp de gehele tank heeft leeggeslobberd, komen de putten aan de beurt. Op de weeginstallatie aan boord van de auto houdt hij het totaalgewicht van de combinatie in de gaten. "Het past er allemaal in. Ik zou zelfs nog een ton extra kunnen laden, maar alles is leeg en schoon."
Met een bijna volle tank zet Jan-Willem koers richting Dronten. Nog even lossen en dan kan ik nog net mijn dochters even zien. Het is deze week vakantie, dus kan mijn zoon Gert een paar dagen meegaan. Hij is dertien jaar oud en ook gek van vrachtwagens. Hij leest Truckstar van voor tot achter en kijkt ook oude exemplaren in. Daar heb ik een heleboel van, want ik ben al lid sinds ik op de vrachtwagen rijd", zegt Jan-Willem. Zo kan ook de nieuwe generatie snuffelen aan het chauffeursvak.
Dit artikel is gepubliceerd in Truckstar april 2018. Tekst en fotografie: Vincent Broer
Olthuis Recyling
